Kambiyo Senedine Dayalı Menfi Tespit Davasında İspat Yükü:

Her iki tarafın da senedin ihdas nedenini talil etmesi halinde ispat yükünün yer değiştirmeyeceği, davacı borçlunun senedin bedelsiz olduğunu ve anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğunu yazılı delille ispatlamak zorunda olduğu-

Davacı vekili, müvekkilinin daha önce davalının kardeşi olan dava dışı S. Ç.'ye ait hayvanların çobanlığını yaptığını, bu dönemde dava dışı S. Ç.'nin üçüncü şahıslardan satın aldığı hayvanlara ilişkin borç senetlerinin hatır için müvekkili tarafından imzalandığını, ancak borç ödenmiş olmasına rağmen senetlerin müvekkiline iade edilmediğini, daha sonra bu senetlerden dava konusu 22.000,00 TL bedelli hatır senedinin vade kısmı doldurularak ve lehdar kısmına davalı adı yazılarak kambiyo takibine konu edildiğini, taraflar arasında ticari ilişki olmadığını ileri sürerek, müvekkilinin kambiyo takibine konu 22.000,00 TL bedelli senet nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ve %20 kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, davacının ara ara müvekkilinden nakit borç paralar aldığını, ayrıca davacının müvekkilinin kardeşi dava dışı S. Ç.'ye hayvan borcunun bulunduğunu, dava dışı S. Ç.'nin de müvekkiline nakit borcunun bulunduğunu, davacının müvekkiline ve müvekkilinin kardeşine olan borcunun nedeniyle dava konusu senedin düzenlendiğini, davacının iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece toplanan delillere göre, dava konusu kambiyo senedinde bedel kısmının ve zorunlu unsurlardan lehdar kısmı ile malen ibaresinin sonradan yazıldığı, dolayısıyla senedin ilk düzenlediği sırada kambiyo senedi vasfını taşımadığı, taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmamasına rağmen senette malen ibaresinin yazılı olduğu, her ne kadar davalı, davacının kardeşi dava dışı S. Ç.'ye hayvan borcu bulunduğunu belirtmiş ise de, bu borca ilişkin açılan davanın reddedildiği, davacının talebinin haklı görüldüğü gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının kambiyo senetlerine özgü icra takibi nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, %20 kötüniyet tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığını, malen kayıtlı senedin bedelsiz olduğunu ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş, davalı ise, senedin davacının kendisine olan nakit borcu nedeniyle ve kardeşinin kendisine olan nakit borcunun davacı tarafından üstlenilmesi nedeniyle düzenlendiğini savunmuştur. Bu durumda, her iki taraf da senedin ihdas nedenini talil etmiştir. Çift taraflı talilde ispat yükü yer değiştirmez. Davacı, senedin bedelsiz olduğunu ve anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğunu yazılı delille ispatlamak zorundadır. O halde mahkemece, davacı delilleri toplanıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, ispat yükünün tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.

19. HD. 09.05.2016 T. E: 2015/17953, K: 8503

Benzer içtihatlar

İİK. 72 tüm içtihatlar